ALGLER

Su yosunları ya da Algler (Latince deniz otu anlamındaki “alga” dan türetilmiştir ), büyük çoğunluğu fotosentetik olmasına ve bitkilere benzemesine karşın, bitkiler alemiyle yakın akraba olmayan bir grup sucul canlı grubudur.

Yosun” tanımı çoğunlukla su yosunları (algler) için kullanılsa da; yosunlar, kara yosunları ve su yosunları (algleri) gruplarını kapsayan genel bir terimdir.

Su yosunları, bitkilerin aksine, fotosentez ürünlerini nişasta formunda depolamazlar. Kloroplastları, sitoplazmaiçerisinde serbest olarak değil, granüller endoplazmik retikulum üzerinde bulunur. Klorofil-c taşırlar ve bitkilerde bulunmayan başka pigment maddeleri bulundurular. Çeşitli su yosunu gruplarına özel renklerini bu pigment maddeleri verir.

Su yosunlarında, bitkilerdeki yaprak, gövde gibi elemanlarına benzeyen, ancak damar dokusu taşımayan, özelleşmemiş vücut bölümlerine “tallus” denir.

Üremeleri, ikiye bölünme, tomurcuklanma, ana bitkinin büyümesi, spor hücrelerinin ya da eşey hücrelerinin üretilmesi şeklinde gerçekleşir.

Fotosentetik su yosunları, sucul ortamların birinci derecedeki üreticileri olduklarından önemlidirler. Alglerin bir diğer önemi de, birçok sucul canlının besin kaynağını oluşturmalarıdır. Ayrıca, çeşitli endüstri alanlarında kullanılan bazı hammaddeler yine bu su yosunlarından elde edilmektedir. Yaşamı sona eren su yosunlarının dış iskeletleri dibe çökerek, denizel kayaçların yapısına katılır.

Ekolojide su yosunları

Su yosunları, tüm ekosistemlerin bütünlüğünün korunmasında önemlidir. Okyanuslarda bulunan diyatomlar ve diğer mikroskobik yosunlar, tüm dünyanın ihtiyacı olan fotosentetikkarbon ihtiyacının üçte ikisini üretirler. Sularda yosunlar tarafından gerçekleştirilen fotosentez canlılara oksijen sağlar.

Su yosunları, bununla birlikte suda yaşayan canlıların besin ve korunma gibi ihtiyaçlarını da karşılar. Bilinen tüm bitkiler içinde en hızlı büyüme oranını gösteren Büyük Okyanus’un dev su yosunu Macrocystis pyriferanın yaprakları haftada 3 ile 4.5 m arası boy verebilmektedir. Çok yıllık bu bitkiler yaklaşık 60 metre uzunlukta olabilirken, bazen 100 metre yüksekliğe kadar ulaşabilirler. Bu yosunlar yaklaşık 100 kg. ağırlığındadır.

17. yüzyılın sonlarından beri, kahverengi alglerin yakılmasıyla mineralce zengin küllerinden sabun, cam, soda ve gübre yapımında kullanılan “potas” elde edilmektedir. Kimyasal maddeler arasında yer alanbromve iyot ilk kez bu külden izole edilmiştir ve iyot hala Japonya’da deniz yosunlarından elde edilmektedir. Yosunlar yaygın bir şekilde gübre olarak kullanılmaktadır.

Dünyanın bazı kesimlerinde kar altında yaşayabilen yosunlar, karın baharda pembe görülmesine sebep olurlar.

Alg Türleri

Mavi-Yeşil Alg: Mavi aynı zamanda Mavi yeşil alg olarak da bilinir. Akvaryumlarda bulunan çoğu türü pembemsi kırmızı rengindedir. Bu baş belası algin bir diğer ortak adı da kırmızı-balçık algidir, çünkü bu alg tıpkı bir halı gibi ve yapışkan bir hal alır. Alg vakumlamayla kolaylıkla alınabilir. Cyanobakter tek hücreli bir alg olup aslında bir bakteri’dir. Bu alg genellikle tek bir noktada başlar (akıntının az olduğu yerde) ve kısa sürede tankın her yerine dağılır. Tüm tek hücreli algler hızlı gelişir, fakat bu alg hepsinden hızlıdır. En uygun ortamda bu alg 20 dakika da iki katı kadar gelişebilir.

Kahverengi Alg: Diatomlarda kahverengi renkli tek hücreli alglerdir. Tabanda bir toz kütlesi gibi başlar ve hızla bir kütle haline gelip gerekli besinleri bulursa 5 gün gibi bir sürede tüm tankı kaplar.

Yeşil Su: Yeşil su sıkça bezelye çorbası olarak’da anılır. Serbest dolaşan tek hücreli alg, hızlı bir şekilde gelişir ve suyu yeşile döndürür. Su değişimleri pek yardımcı olmaz, çünkü alg sporları her türlü suda bulunabilir. Alg su sporlarının bulunduğu bir ortamın diğer ihtiyaçları yüksek besin (nitrat) ve yüksek aydınlatmadır. Sıkıntı veren pek çok alg gibi bu tek hücreli planktonik algde fotosentez yapma yeteneğine sahiptir. (enerji üretmek için ışık kullanır.) Aydınlatma periyodunda bu işlem sırasında oksijen üretilir. Gece algler tanktaki oksijeni kullanır. Bu, eğer oksijen yeterli değilse, balıkların ölmesine neden olabilir. Yeşil su problemi olan akvaryumlar iyi havalandırılmalıdır.

Siyah Fırça/Sakal Alg: Siyah fırça alg’i Rhodophyta ailesinin kırmızı algler jenerasyonuna ait bir türüdür. Bu aileye ait alglerin çoğu aslında deniz akvaryumlarında görülür, fakat birkaç tatlı su türü özellikle bitkili akvaryumlarımızda ortaya çıkmıştır. Bu alg siyah, kahverengi, kırmızı yada yeşil olabilir, ve bitkilerinizi hızla kaplayabilir ve kontrol altına alınmazsa bütün tankı sarar.